Republiek noemt de stellingname van GL-PvdA ten aanzien van de monarchie ‘een duidelijk politieke keuze’. De grootste anti-monarchistische beweging van Nederland verwacht dat meer partijen zich uit zullen spreken voor de republiek.
UTRECHT, OKTOBER 2023
Een ruime meerderheid van de leden van GL-PvdA stemde zaterdagmorgen voor afschaffing van de monarchie. Een amendement waarin opgeroepen voor een parlementaire republiek werd met 53 procent van de stemmen aangenomen. 42 procent van de aanwezigen was tegen het voorstel. Dat is volgens voorzitter van Republiek Floris Müller ‘een duidelijke politieke keuze’. De grootste antimonarchistische beweging van Nederland ijvert al langer bij politieke partijen voor de republiek. “De leden van de partij geven gehoor aan een groeiende maatschappelijke afkeer tegen de monarchie”, aldus Müller.
De uitslag is opvallend omdat het partijbestuur in een eerdere verklaring te kennen had gegeven dat de monarchie ‘geen prioriteit’ had. Daar zijn de leden van GL-PvdA het dus niet mee eens, zo blijkt.
Uit peilingen blijkt nog maar de helft van de Nederlanders voor de monarchie is. Uit onderzoek van IPSOS na Prinsjesdag kwam naar voren dat 44 procent van de Nederlanders erfopvolging steunt, een even groot deel is vóór. Aanhang voor de monarchie is al jaren dalend, in 2020 sprak nog 57 procent van de Nederlanders zich uit voor de monarchie, in 2021 was dat iets meer dan de helft, vorig jaar was voor het eerst 50 procent tégen.
Volgens Müller wordt de afkeer tegen de monarchie gesterkt door de kosten voor het koningshuis en het stijgende salaris van de koning. “Het blijft onverklaarbaar dat de koning en zijn familie zich tonnen extra laten uitbetalen in een tijd waarin zoveel mensen hun rekeningen niet meer kunnen betalen”, aldus Müller. Daarbij wordt de monarchie ook niet democratisch gevonden, zegt de voorman van de republikeinse beweging. Müller: “Anno 2023 is niet meer hard te maken waarom wij een onverkozen en oncontroleerbaar staatshoofd hebben: het is een symbool van ongelijkheid.” Dat sentiment heeft zich, volgens de republikeinen, vertaald in de stemming op het partijcongres van GL-PvdA.
Volgens Müller krijgt de stemming bij GL-PvdA navolging bij andere partijen. Ook bij partijen als Volt, Denk, Partij voor de Dieren en de PVV is er intern veel discussie over de monarchie. Over een week staat bij het verkiezingscongres van D66 een vergelijkbaar amendement op de planning. Een eerdere stemming tijdens een congres van de democraten in mei haalde het nét niet. Partijleider Sigrid Kaag stelde vooraf dat verandering van de houding van D66 onwenselijk was
Onze reactie in de media:
De Nieuws BV (NPO radio 1): 'Gaat de vlag uit bij republikeinse Nederlanders?'
Algemeen Dagblad: GroenLinks-PvdA willen koningshuis afschaffen
Parool: Leden GroenLinks-PvdA vinden monarchie verouderd systeem
