Minister van Binnenlandse Zaken Hanke Bruins-Slot is niet bereid om de trouwbelofte aan de koning uit eed voor ambtenaren te schrappen. In de nieuwe eed waarop de Tweede Kamer vorige week schriftelijk reageerde, blijft de trouw aan de Koning overeind. Uit eerder onderzoek bleek dat daar juist veel kritiek op was. D66 heeft de minister vragen gesteld over de nieuwe opzet.
UTRECHT, 3 MAART 2023
Volgens D66 is het niet meer van deze tijd dat ambtenaren bij hun aantreden trouw beloven aan de koning. De coalitiepartij wijst er bovendien op dat ambtenaren ook al trouw zweren aan de Grondwet en de koning wordt daarin genoemd. Uit onderzoek dat het ministerie vorig jaar liet uitvoeren onder 1000 overheidsmedewerkers en burgers, bleek dat de meeste kritiek er was op de trouw die ambtenaren apart moeten beloven aan de koning.
In een toelichting op de concepttekst benadrukt het ministerie dat het in de eed niet om Willem Alexander persoonlijk gaat, maar om de koning als instituut. Daar nemen de democraten geen genoegen mee. Ook Republiek, de grootste anti-monarchistische beweging van Nederland, is niet tevreden met de nieuwe opzet van de minister. “De meeste mensen maken geen onderscheid tussen de koning als persoon en die in functie”, aldus voorzitter Floris Müller. “Het past niet in een democratie om in overheidsdienst trouw te beloven aan één persoon”, zegt hij. De republikeinen vinden het dan ook onbegrijpelijk dat de minister de trouw aan de koning in de nieuwe eed laat staan. Müller: “De minister gaat direct in tegen de wens van de burgers en de ambtenarij.”
De zaak lijkt op die van begin februari toen de Kamer debatteerde over de belastingvrijstelling voor Willem Alexander, Máxima, Amalia en Beatrix. Hoewel 90 van de 150 Kamerleden er voor stemden dat het Koningshuis inkomsten- en loonbelasting en successierechten zouden moeten betalen, legde premier Rutte de motie toch naast zich neer. Voor afschaffing van de belastingvrijstelling is een twee-derde meerderheid nodig. Rutte stelde in het debat dat er geen ‘draagvlak’ was voor de maatregel. Uit peilingen blijkt dat de meeste Nederlanders vinden dat de koning wél belasting moet betalen.
De voorzitter van Republiek ziet een gelijkenis tussen beide zaken, “de ministersploeg luistert liever naar de koning dan naar het volk, zo blijkt”.
In de media:
AD: Ambtenaar blijft ook in modernere eed trouw zweren aan de koning
