Estland werd in 1918 voor het eerst onafhankelijk, maar werd aan het begin van de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers bezet en vervolgens door de Sovjet-Unie geannexeerd. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie werd het opnieuw een onafhankelijke republiek.
Nationale feestdag
De nationale feestdag van Estland is 24 februari. Op deze dag viert en herdenkt men het uitroepen van de onafhankelijkheid in 1918.
President
De Estse president wordt door het parlement gekozen voor een termijn van vijf jaar. Om gekozen te worden is een tweederde meerderheid vereist. Directe herverkiezing is slechts eenmaal mogelijk. De huidige president is sinds 11 oktober 2021 de bioloog Alar Karis.
Taken en bevoegdheden
De rol van de president is grotendeels ceremonieel. Daarnaast heeft hij/zij een aantal taken en bevoegdheden. De president:
- vertegenwoordigt Estland in internationale relaties;
- kan de staat van beleg afkondigen;
- kan verkiezingen uitschrijven;
- opent het nieuwgekozen parlement;
- draagt de minister-president voor;
- benoemt de overige ministers op voordracht van de minister-president;
- ondertekent en vaardigt wetten uit;
- kan wetsvoorstellen terugsturen naar het parlement. Als dit het voorstel ongewijzigd opnieuw aanneemt, kan hij het ter beoordeling naar het hooggerechtshof sturen;
- kan decreten uitvaardigen indien het parlement als gevolg van een noodtoestand niet kan samenkomen. Deze decreten moeten medeondertekend worden door de minister-president en de voorzitter van het parlement. Deze decreten moeten achteraf bekrachtigd of verworpen worden door het parlement;
- kan voorstellen doen tot wijziging van de grondwet;
- draagt de opperrechter van het hooggerechtshof, de voorzitter van de raad van toezicht van de centrale bank, de voorzitter van de rekenkamer, en de kanselier van justitie(*) voor;
- benoemt rechters op voordracht van het hooggerechtshof;
- benoemt de president van de centrale bank op voordracht van de raad van toezicht;
- kan onderscheidingen uitreiken;
- kan gratie verlenen;
- kan strafrechtelijke vervolging laten instellen tegen de kanselier van justitie.
Bijzonderheden
Het is de president niet toegestaan om tijdens zijn ambtstermijn lid te zijn van een politieke partij.
Afzetting
De president kan alleen strafrechtelijk vervolgd worden op verzoek van de kanselier van justitie, met instemming van het parlement. Als een veroordeling volgt, moet hij aftreden.
Absentie
Indien de president niet in staat is zijn taken uit te voeren worden deze waargenomen door de parlementsvoorzitter. Diens functie als lid van het parlement komt dan tijdelijk te vervallen. Voor het nemen van sommige beslissingen heeft hij de instemming van het hooggerechtshof nodig.
Externe link: https://president.ee/en
(*) De kanselier van justitie is een functionaris in Zweden, Finland, en Estland die o.a. toeziet op de naleving van het recht door de overheidsinstanties.
